Bildiğiniz gibi son aylarda ülkemizin gündeminde genel seçimler var. Aylardır merakla beklenen 14 Mayıs seçimleri ikinci plana bırakıldığı için sabah akşam gördüğümüz, duyduğumuz, konuştuğumuz tek şey seçim oldu. Peki bu süreçte dünyanın geri kalanında neler oldu? Yılbaşından bu yana dünyada ve özellikle bilim alanında hangi değerli gelişmelerin yaşandığına bir göz atalım… ?
Bildiğiniz gibi son aylarda ülkemizin gündeminin merkezinde 14 Mayıs genel seçimleri vardı. Seçimlerin ikinci cinsiyet için yapılmasıyla bu uzayan süreç nedeniyle sadece oyları, adayları, sandıkları konuşabildik…
Peki bu süreçte dünyanın geri kalanında ne oldu, ne gibi gelişmeler yaşandı? Hadi bakalım…
1 Ocak: Hindistan’daki bir paleontolog ekibi, bilinen en büyük dinozor türü olan Titanozorlara ait 256 fosilleşmiş yumurta keşfetti.
2 Şubat: NASA’nın James Webb Teleskobu tarafından çekilen ve ilk kez yakın galaksilerdeki büyük galaksilerin karmaşık yapılarını ortaya çıkaran yeni görüntüler.
Büyüleyici olmanın yanı sıra, uzay teleskobundan alınan görüntüler, bilim adamlarının yeni yıldızların nasıl oluştuğunu ve doğdukları galaksileri nasıl etkilediğini anlamalarına yardımcı olabilir.
3 Mart: Johns Hopkins Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, insan beyin hücrelerinden yapay zeka geliştirmeyi planlıyor.
Araştırmacılar tarafından büyük bir uluslararası işbirliği ile yürütülen OI (organoid Intelligence) projesi ‘Frontiers’ tıp dergisinde yayınlandı. Araştırmalara göre beyin, en yeni MacBook Air’den yaklaşık 1.000 kat daha fazla, 2.500 terabayt bilgi depolayabilir.
4 Mart: Çin Bilimler Akademisi’ne bağlı araştırmacılar, Ay’ın yüzeyindeki mikroskobik cam boncuklara gömülü yeni bir su kaynağı buldular.
Jeoloji ve Jeofizik Enstitüsü’ndeki araştırmacılar, bunun bir gün geleceğin astronotlarının içme suyu, solunabilir hava ve hatta roket yakıtı üretmesine yardımcı olabilecek bir kaynak olduğunu söylüyor.
5 Mart: NASA, insanların Ay’a tekrar ayak basmayı hedeflediği Artemis uzay programı için gönderilecek olan yeni uzay aracı VIPER’in çalışmalarına başladı, üretim aşamasından ilk fotoğraf paylaşıldı!
Kasım 2024’te Ay’a indirilmesi planlanan VIPER isimli araç, Ay’ın güneşsiz kutbunda suyun varlığını araştıracak.
6 Mart: Güneş’te önce 30 Dünya boyutunda, daha sonra yaklaşık 20 Dünya boyutunda koronal delikler keşfedildi.
7 Mart: Amerika Yazarlar Derneği, yazarların kendilerini veya ortaya çıkan senaryonun kalitesini etkilemediği sürece yapay zekanın senaryo yazmasına izin vermeyi düşündüklerini duyurdu.
Yapay zeka kullanımını yasaklamayı düşünürken onlardan böyle bir teklifle gelmelerini kimse beklemiyordu. Teklif, insan yazarların haklarının korunması açısından tartışmalara yol açtı. Yapay zekanın insanlarda yazdığı bir metnin estetik telaş açısından ne kadar doğru olabileceği akıllarda soru işareti bıraktı.
8 Nisan: Bilim adamları tarihte ilk kez yapay embriyolarla bir maymuna sahip olmayı başardılar.
Cell Stem Cell’de yaygınlaştırılan araştırmada insan embriyoları kullanıldı ve araştırma in vitro yapıldı. Maymun kök hücreleri ile oluşturulan embriyolar, tarihte ilk kez taşıyıcı annelere transfer edildi.
9 Nisan: Ünlü yapay zeka geliştiricisi Linus, profesyonel iş fotoğrafçılığının yapay zeka araçları kullanılarak kolayca yapılabileceğini gösterdi.
Bu örnekte görünen arka plan öğelerinin tümü, ünlü AI aracı Midjourney’den alınmıştır. Ürün ile arka planın aynı ortamdaymış hissi uyandıran gölgelendirme ve renk uyumu, Qreates adlı bir başka yapay zeka aracı sayesinde gerçekleştiriliyor.
10 Nisan: Maya Uygarlığının en zor unsurlarından biri olan 819 günlük Maya Takviminin gizemi çözüldü!
Tulane Üniversitesi’nden iki akademisyen, John H. Linden ve Victoria R. Bricker, yeni bulguları Ancient Mesoamerica dergisinde yayınladı.
11 Nisan: Buz Devri sinemasını anımsatan bir buluşta, Kanada’da 30.000 yıl önce donarak ölen bir sincap bulundu!
Yukon bölgesinde Buzul Çağı’nda uykusunda öldüğü sanılan sincap, bugüne kadar geçmesine rağmen donmuş toprakta uygun bir durumda muhafaza edildi.
12 Nisan: Bitkilerin zarar gördüklerinde “çığlık attığı” ortaya çıktı!
İsrailli bilim adamları; Mısır, domates, tütün, buğday ve kaktüs gibi bitkilerin zarar gördüklerinde ultrasonik patlama sesleri çıkardıklarını keşfetti. Bu çığlıkların yarasalar, kemirgenler ve bazı böcek türleri gibi yüksek frekansları algılayabilen canlılar tarafından duyulabileceğini düşünüyorlar.
13. Nisan: ChatGPT’nin yapımcısı. OpenAI şirketi, yapay zekanın bilgilerini entegre ettikleri insansı bir robot üretmek için çalışmalara başladı.
İşgücü piyasasını yapay zeka ile arttıran şirket, insanların daha uzun sürede yapacağı basit işleri robotik ile halletmeyi planlıyor. ChatGPT’nin beynine ve 1X şirketinin robotik görüntülerine sahip olacak bu yapay zeka şimdiden merak uyandırdı.
14 Mayıs: İsviçreli bilim adamları, bir farenin gördüklerini deşifre etmek ve görselleştirmek için beyin sinyallerini kullanacak yeni bir algoritma geliştirdiler.
İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar, CEBRA adı verilen makine öğrenimi algoritması ile beyin sinirlerindeki kodları deşifre etmeyi başardı.
Deney sırasında bir fareye 1960’lardan kalma siyah beyaz bir video klip gösterildi ve farenin beyin sinyalleri incelendiğinde ortaya çıkan görüntüler, gerçek videonun neredeyse aynısı olacak şekilde başka bir ekrana yansıtıldı.
15. Mayıs: Geçen yıl ölen II. Elizabeth’ten sonra İngiltere tahtının yeni sahibi olan Kral III. Charles’ın taç giyme töreni gerçekleşti.
16 Mayıs: Google, Keynote I/O etkinliğinde teknoloji dünyasında devrim yaratacak yeni yapay zeka teknolojilerini tanıttı.
ABD merkezli teknoloji şirketi Google, Keynote I/O etkinliği sırasında Gmail ve Docs gibi değerli uygulamaları başta olmak üzere birçok hizmetine yeni teknoloji entegre ettiğini duyurdu.
Örneğin yeni tanıtılan Google Tailwind, bir nevi kişiselleştirilmiş öğretmen ya da yazma asistanı gibi çalışıyor ve kullandığınız dokümanları yapay zeka sayesinde öğrenerek kullanıcılara özel bir dil modeli oluşturuyor.
17 Mayıs: Dünyanın En Büyük Güneş Teleskobu Daniel K. Inouye, Güneş yüzeyinin şimdiye kadar çekilmiş en yakın ve ayrıntılı görüntülerini kaydetti.
Daniel K. Inouye Güneş Teleskobu’ndan yapılan gözlemler, güneş lekelerinin, yüzeydeki konvektif hücrelerin ve güneş atmosferindeki plazmanın yaklaşık 20 kilometrelik (yaklaşık 12 mil) bir çözünürlüğe kadar olan hareketinin orijinal görüntülerini ve ayrıntılarını ortaya çıkardı.
